Waarschijnlijk vier ik dit jaar een jubileum: 25 jaar interviewen van schrijvers voor publiek. Helemaal zeker is het niet: het eerste werk waar ik de auteur over interviewde verscheen in 1999, maar het kan natuurlijk best zijn dat de Culturele Kring Roden me pas het jaar daarop vroeg om Thomas Rosenboom aan de tand te voelen over diens roman 'Publieke Werken'.
Een goede vriend van me (Daan Nijman) was lid van die Culturele Kring, zijnde de boekhandelaar in het dorp Roden. Toen er iemand gezocht werd om Rosenboom te interviewen zei hij dat hij wel iemand met ervaring in dat vak wist: ondergetekende. En dat, terwijl ik nog nooit een auteur over diens werk had geïnterviewd, laat staan voor publiek. Het werd een gedenkwaardige avond.
In hotel-restaurant Het Wapen van Drenthe hadden zich zo'n 100 Rodenaren verzameld. Aan een statafel op de kop van de zaal stonden twee hoge krukken, bestemd voor interviewer en auteur. Die laatste kwam binnen en ik drukte hem de hand, met de mededeling dat ik de interviewer van dienst zou zijn. Enigszins schuw vroeg hij me of het een ingewikkeld interview zou worden. Hij leek me behoorlijk uitgeput: zijn roman was duidelijk een 'hit', en de uitgever had hem al heel wat zalen af laten lopen om de verkoop nog meer te stimuleren. En bovendien is Rosenboom een beetje een vreemde man: net als ooit de dammer Jannes van der Wal bij Sonja Barend was ook Rosenboom iemand die eerst eens goed (en vooral lang) nadacht over het antwoord op een vraag, voordat hij dat met de interviewer (en het publiek) deelde.
Op de een of andere manier klikte het wel met Thomas Rosenboom, en na afloop van het interview zei hij dat hij het een 'echt gesprek' gevonden had. Ik glom van trots: de voorbereiding had me uren gekost, ik had peentjes gezweet bij het vooruitzicht om zo'n 'stille kracht' te interviewen, maar het resultaat mocht er dus kennelijk zijn.
Wat volgde waren vele interviews met auteurs (meest Nederlands, soms Vlaams, een enkele niet-Europeaan) in opdracht van diverse organisatoren van literaire bijeenkomsten. Ook al was ik best wel eens bang om door de mand te vallen (je kunt je nooit goed genoeg voorbereiden op een interview bij het ontbreken van een redactie, zoals die voor bekende interviewers als Adriaan van dis of Sonja Barend werkten), maar als het een beetje mee zat werd het vaak een heel aardige bijeenkomst.
Over Van Dis gesproken: diens boek 'Ik kom terug' verscheen letterlijk aan de vooravond van het festival 'Het Grote Gebeuren' in 2014, en mij was gevraagd om hem over dat boek te interviewen. Probleem was dat de uitgever niet bereid bleek om me een pdf-versie van dit boek te sturen, en onvoorbereid (dat wil zeggen: zonder boek een interview ingaan) is natuurlijk geen optie. Letterlijk op de avond en in de nacht vóór het geplande interview kon ik het tóch lezen, dankzij een boekhandelaar in Groningen die me min of meer illegaal een exemplaar deed toekomen. Adriaan van Dis interviewen...dé literaire interviewer van Nederland laten bevragen door een welwillende 'amateur' uit Groningen: ik vond het een spannend avontuur. Maar wat wás het leuk!
En ook Sonja Barend mocht ik aan mijn palmares rijgen: ze trad in 2017 op voor een 200-koppig publiek in de Akerk in Groningen, bij een presentatie van haar boek 'Je ziet mij nooit meer terug'. Een soepel vraaggesprek, maar achteraf heb ik nog steeds spijt van het feit dat ik haar één specifieke vraag niet heb durven stellen. "Is je vader verraden door je moeder, waardoor hij is weggevoerd en nooit meer teruggekomen is?" Het ging me net te ver om dat te vragen, maar antwoord op die vraag geeft haar boek helaas ook niet.
Grappige schrijvers (Annejet van der Zijl, Jan Brokken, Geert Mak), nukkige schrijvers (Tim Krabbé, Martin Bril), ontroerde schrijvers (Annelies Verbeke, Jan Siebelink): ze passeerden allemaal de revue. En één van de meest spraakmakende momenten wil ik de lezer tenslotte niet onthouden.
Bij een interview van Jolande Withuis over haar Juliana-biografie 'ontviel' me de vraag of de majesteit in de tijd van de Greet Hofmans-affaire misschien ook geplaagd werd door de menopauze, waardoor haar koninklijke en menselijke oordeelsvermogen wat beïnvloed zou kunnen zijn, ontstond er haast een opstand in de zaal waar de overgrote meerderheid van het publiek bestond uit dames van zekere leeftijd. Tja: ook een literair interviewer stelt wel eens een vraag die misschien niet helemaal door de beugel kan. Maar schrijvers laten vertellen over hun werk is toch wel het leukste werk wat er is: zoveel is zeker.
